κάλοντρο

Ηλεκτρομαγνητικός διαχωριστής ισοτόπων, που βασίζεται στην αρχή του φασματογράφου μαζών. Ένας φασματογράφος μάζας δίνει τη δυνατότητα να υπολογιστεί ο λόγος φορτίου-μάζας ενός ιόντος, με βάση τη διαδοχική επίδραση ενός ηλεκτρικού και ενός μαγνητικού πεδίου πάνω στο ιόν αυτό. Το ουράνιο 235, που μπορεί να υποστεί σχάση σε έναν πυρηνικό αντιδραστήρα, έχει μικρότερη μάζα από το ουράνιο 238 που δεν είναι σχάσιμο. Τα ιόντα ουρανίου που παράγονται και πρέπει να διαχωριστούν είναι άτομα ουρανίου από τα οποία έχει απομακρυνθεί ένα ηλεκτρόνιο, έχουν επομένως θετικό ηλεκτρικό φορτίο και μπορούν να επιταχυνθούν από ένα ηλεκτρικό πεδίο. Η απόκλιση του ιόντος (ακτίνα της κυκλικής του τροχιάς μέσα στο μαγνητικό πεδίο) του ουρανίου 235 είναι μεγαλύτερη απ’ ό,τι του ιόντος του ουρανίου 238 σε ένα μαγνητικό πεδίο, όταν και οι δύο τύποι των ιόντων υποβληθούν στην ίδια επιταχύνουσα τάση. Έτσι επιτυγχάνεται ο διαχωρισμός των ισοτόπων, αφού καθένα λαμβάνεται σε διαφορετική απόσταση από το κοινό σημείο εισόδου τους στο μαγνητικό πεδίο. Η μέθοδος αυτή του διαχωρισμού χρησιμοποιήθηκε από τον Αμερικανό φυσικό Έρνεστ Λόρενς στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια το 1941. Η ονομασία της συσκευής οφείλεται στο γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκε ο ηλεκτρομαγνήτης ενός κυκλότρου για την παραγωγή του μαγνητικού πεδίου. Με το κ. αρχικά παράγονταν μόνο λίγα μικρογραμμάρια ουρανίου 235 την ημέρα, αργότερα όμως τελειοποιήθηκε, ώστε να γίνει δυνατή η βιομηχανική παραγωγή του ουρανίου 235 (μερικά κιλά τον μήνα).